Kraje skandynawskie są drugim najchętniej wybieranym przez Polaków kierunkiem w celach zarobkowych. Większą „popularnością” cieszą się tylko Niemcy. Do krajów skandynawskich należą Dania, Szwecja i Norwegia. Ze względu na położenie geograficzne, a także podobieństwo kulturowo-językowe niektórzy zaliczają tu też Finlandię i Islandię. Co warto wiedzieć przed wyjazdem? Ile można zarobić? Dowiesz się tego z naszego artykułu!
Praca w Norwegii
Jeśli planujesz pracę w Norwegii, powinieneś wiedzieć, ile dokładnie będzie trwał Twój pobyt. Czy będzie to praca sezonowa, praca na wakacje czy stała? Od tego zależy, czy będziesz musiał rejestrować swój pobyt w urzędzie. W Norwegii wyróżnia się 3 rodzaje pobytu:
- pobyt turystyczny,
- pobyt tymczasowy,
- pobyt stały.
Pobyt turystyczny może trwać maksymalnie 3 miesiące i nie trzeba go nigdzie rejestrować. Wystarczy, że zawsze masz przy sobie paszport lub dowód osobisty.
Pobyt tymczasowy trwa od 3 do 6 miesięcy. Musisz go zarejestrować przez norweską stronę urzędu imigracyjnego. Tam zostanie Ci przydzielony termin spotkania na posterunku policji — brzmi groźnie, ale spokojnie, to tylko formalność. Na ogół jest to posterunek najbliższy Twojego miejsca zamieszkania. Jeśli od razu wiesz, że Twój pobyt w Norwegi będzie dłuższy niż 3 miesiące, zarezerwuj termin spotkania od razu po przyjeździe do kraju. Na posterunku tylko okazujesz dowód osobisty lub paszport. Następnie otrzymasz zezwolenie na pobyt tymczasowy.
Pobyt stały trwa dłużej niż 6 miesięcy. W tym przypadku podejmujesz te same kroki, jak w przypadku pobytu tymczasowego, a następnie załatwiasz kolejne formalności. Potrzebne Ci będą:
- karta podatkowa (Skattekort),
- norweski numer identyfikacyjny (norsk identitetsnummer) oraz
- wniosek o zameldowanie.
Kartę podatkową oraz numer identyfikacyjny otrzymasz w urzędzie podatkowym (Skatteetaten). Dzięki niej pracodawca będzie mógł pobierać zaliczki z Twojej pensji i przesyłać je do urzędu podatkowego. Z kolei numer identyfikacyjny, który jest odpowiednikiem naszego numeru PESEL, jest Ci niezbędny do założenia konta w banku oraz do kontaktu z innymi instytucjami.
Jeśli ubiegasz się o pobyt stały, dodatkowo musisz posiadać umowę o pracę (lub zaświadczenie od pracodawcy o zatrudnieniu), zezwolenie na pobyt tymczasowy oraz umowę najmu lub kupna nieruchomości. Następnie wszystkie dokumenty przedstawiasz w urzędzie imigracyjnym (tym samym, w którym rejestrowałeś pobyt tymczasowy). Jeśli wszystko będzie się zgadzać, otrzymasz bezterminowe pozwolenie na pobyt stały.
Zarobki w Norwegii
W Norwegii nie ma ustalonej jednej płacy minimalnej dla wszystkich pracowników. Minimalne wynagrodzenie różni się w poszczególnych branżach i zależy także od wieku, wykwalifikowania i doświadczenia pracownika. W związku z tym pracując w Norwegii, możesz liczyć na następujące minimalne stawki godzinowe (wybrane branże, stawki obowiązują od lipca 2023 r.):
- branża budowlana: 146,50-238,20 NOK
- pracownicy porządkowi: 165,05-216,04 NOK
- branża hotelarska i gastronomiczna: 128,58-190,79 NOK
- przemysł morski: 186,67-204,51 NOK
- rolnictwo i ogrodnictwo: 124,90-164,80 NOK
- rybołówstwo: 206,03-220,03 NOK
- elektrycy: 213,66-242,34 NOK
- transport: 207 NOK
- kierowcy autobusów: 202,62 NOK
1 NOK = 0,38 zł (19.06.2024 r.) Po przeliczeniu minimalne stawki godzinowe w Norwegii wynoszą od 47 do 92 zł.
Z kolei średnie miesięczne wynagrodzenie w Norwegii w 2024 roku wynosi 56 360 NOK brutto, czyli około 21 417 zł. Na najwyższe zarobki mogą liczyć pracownicy przemysłu petrochemicznego oraz branży finansowej.
Polacy także mogą dobrze zarobić w Norwegii. Najwyższe zarobki czekają na wykwalifikowanych i doświadczonych specjalistów, którzy potrafią komunikować się w języku angielskim lub norweskim.
Nie znasz języka obcego? Nie martw się — Ty także masz szansę na zatrudnienie! Dowiedz się więcej na temat pracy za granicą bez języka.
Ile pracuje się w Norwegii?
W Norwegii standardowy tydzień pracy trwa tyle samo co w Polsce, czyli 40 godzin. Natomiast osoby pracujące w systemie zmianowym, nocą lub w weekendy mają krótszy tydzień pracy i mogą pracować maksymalnie przez 38 godzin. Przepisy jasno określają też pracę w godzinach nadliczbowych. Pracodawca ma obowiązek zapłacić pracownikowi przynajmniej +40% podstawowej stawki za każdą przepracowaną godzinę. Każdemu pracownikowi przysługuje też przynajmniej 25 dni płatnego urlopu.
Pracując w Norwegii, możesz też liczyć na norweską emeryturę. Aby ją uzyskać, musisz przepracować legalnie przynajmniej 5 lat oraz ukończyć 67 r.ż. W niektórych przypadkach możliwe jest przejście na wcześniejszą emeryturę w wieku 62 lat. Wiek emerytalny jest taki sam dla kobiet i mężczyzn.
Praca w Szwecji
Obywatele Unii Europejskiej, którzy chcą pracować lub tylko przebywać na terenie Szwecji nie muszą posiadać ani pozwolenia na pracę, ani pozwolenia na pobyt. Dozwolone jest także prowadzenie własnej działalności gospodarczej. Jeśli wybierasz się do Szwecji, czy to w celach turystycznych, czy zarobkowych, wystarczy Ci sam paszport lub dowód osobisty.
W przypadku dłuższego pobytu i/lub podjęcia się pracy w Szwecji konieczne będzie wyrobienie personnummer, czyli szwedzkiego odpowiednika polskiego numeru PESEL. Otrzymasz go w Urzędzie Skarbowym (Skatteverket).
Zarobki w Szwecji
W Szwecji nie ma ustalonej płacy minimalnej. Nie oznacza to wcale, że pracownicy pracują za głodowe stawki, wręcz przeciwnie. W 2024 roku średnia pensja w Szwecji wynosi 40 500 SEK brutto miesięcznie, co w przeliczeniu daje niemal 15 800 zł brutto (1 SEK = 0,38 zł, 19.06.2024 r.). Wykwalifikowani i doświadczeni specjaliści mogą liczyć na znacznie wyższe zarobki. Polacy również mogą otrzymywać atrakcyjne wynagrodzenie — pod warunkiem że znają dobrze język angielski lub szwedzki.
Ile pracuje się w Szwecji?
W Szwecji obowiązuje standardowy tydzień pracy — średnio pracuje się 40 godzin tygodniowo. Natomiast rodzice dzieci, które nie ukończyły jeszcze 8. r.ż. mogą pracować w krótszym wymiarze godzin — tylko 6 godzin dziennie. Praca w godzinach nadliczbowych nie jest regulowana przez Kodeks Pracy — zasady są indywidualnie ustalane pomiędzy pracownikiem a pracodawcą. Każdemu pracownikowi przysługuje przynajmniej 25 dni płatnego urlopu.
Praca w Danii
Jeśli planujesz krótki pobyt w Danii (maksymalnie 3 miesiące), wystarczy Ci sam paszport lub dowód osobisty. Jeżeli chcesz zostać dłużej, musisz udać się do urzędu regionalnego (Statsforvaltningen). Jako że jesteś obywatelem Unii Europejskiej, wystarczy, że złożysz wniosek o certyfikat rezydenta unijnego. Po pozytywnym rozpatrzeniu otrzymasz pozwolenie na pobyt stały.
Kolejnym krokiem jest wyrobienie numeru CPR (odpowiednik polskiego numeru PESEL). Każda osoba przebywająca w Danii powyżej 6 miesięcy ma obowiązek posiadania numeru CPR. Jest on niezbędny do założenia konta w banku oraz kontaktu ze wszystkimi urzędami. Bez tego numeru, nie będziesz mógł też podjąć się zatrudnienia. Posiadanie numeru CPR daje Ci także dostęp do duńskiej opieki zdrowotnej. Numer CPR wyrobisz w Regionalnym Biurze Obsługi Obywateli (Borgerservice).
Kiedy zaczniesz już pracować, niezwłocznie wyrabiasz kartę podatnika. Dzięki niej z Twojej pensji będę odprowadzanie stosowne podatki — po 5 latach pracy w Danii otrzymasz za to duńską emeryturę. Kartę podatnika wyrobisz w urzędzie podatkowym (SKAT).
Zarobki w Danii
W Danii Kodeks Pracy nie reguluje płacy minimalnej. Minimalne wynagrodzenie ustalają m.in. związki zawodowe i związki pracodawców. Nie oznacza to jednak, że Dania nie dba o swoich pracowników. Duńczycy zarabiają dobrze i mogą liczyć na wiele form socjalnego wsparcia. Średnie wynagrodzenie w Danii w 2024 roku wynosi 25 000 DKK brutto miesięcznie. Zgodnie z kursem z 19.06.2024 r. (1 DKK = 0,58 zł) daje to dokładnie 14 500 zł brutto miesięcznie. W wielu zawodach można liczyć na znacznie wyższe wynagrodzenie.
💡 W Danii najłatwiej będzie Ci znaleźć pracę jako spawacz, hydraulik, elektryk, mechanik oraz pracownik budowy.
Sprawdź najnowsze oferty pracy w Skandynawii oraz innych krajach.
Ile pracuje się w Danii?
Duńscy pracownicy pracują krócej — średnio 37 godzin tygodniowo. W przypadku nadgodzin pracownikowi należy się dodatkowe wynagrodzenie: +50% podstawowej stawki godzinowej w przypadku pracy do 3 nadgodzin oraz +100% podstawowej stawki w przypadku pracy w większej liczbie nadgodzin. Ponadto każdy pracownik musi mieć przynajmniej 11 godzin odpoczynku w ciągu doby, co oznacza, że łącznie z nadgodzinami nie możesz pracować dłużej niż 13 godzin. Każdemu pracownikowi przysługuje też minimum 25 dni urlopu w ciągu roku.
Duńską emeryturę otrzymasz po przepracowaniu przynajmniej 5 lat i odprowadzaniu odpowiednich składek. Warunkiem otrzymania świadczenia jest ukończenie 67 lat, ale to się zmienia — w 2030 planowane jest wydłużenie wieku emerytalnego do 68 lat, a w 2040 do 70 lat. Związane jest to m.in. z wydłużającą się średnią długością życia, a także odsetkiem zatrudnionych silversów — w Danii seniorzy mają znaczny udział w rynku pracy.
Skandynawia — koszty życia
Koszty życia w krajach skandynawskich są wyższe niż w Polsce, ale adekwatne do zarobków. Zarówno Skandynawowie, jak i pracujący tam Polacy cieszą się komfortowym stylem życia. Pracując w Danii, Norwegii i Szwecji można żyć na całkiem przyzwoitym poziomie, a dodatkowo sporo zaoszczędzić.