Kosiniakowe — co to jest?
Kosiniakowe jest świadczeniem rodzicielskim ustanowionym w 2016 roku. Nazwa świadczenia pochodzi od nazwiska ówczesnego Ministra Pracy i Polityki Społecznej Władysława Kosiniak-Kamysza. Kosiniakowe to odpowiednik zasiłku macierzyńskiego. Świadczenie powstało z myślą o rodzicach, którym nie przysługuje zasiłek macierzyński. Dzięki temu każdy świeżo upieczony rodzic może otrzymać wsparcie finansowe. Wcześniej, przed 2016 rokiem, rodzice, którym nie przysługiwał zasiłek macierzyński, nie mogli liczyć na żadne wsparcie.
💡 Jeśli któryś z rodziców jest uprawniony do pobierania zasiłku macierzyńskiego, to żaden z rodziców nie może wnioskować o świadczenie rodzicielskie. Jednocześnie można pobierać tylko jeden zasiłek — macierzyński lub kosiniakowe.
Kosiniakowe — dla kogo?
Świadczenie rodzicielskie przysługuje wszystkim rodzicom, którzy nie są uprawnieni do otrzymywania zasiłku macierzyńskiego. Z kosiniakowego mogą skorzystać:
- studiujący rodzice;
- rolnicy i rolniczki;
- osoby bezrobotne — nie tylko zarejestrowane w urzędzie pracy, ale także osoby niezarejestrowane;
- przedsiębiorcy, którzy nie opłacają składki chorobowej i nie pobierają zasiłku macierzyńskiego;
- rodzice zatrudnieni w ramach umowy cywilno-prawnej (umowa zlecenie, umowa o dzieło), którzy nie odprowadzają składki chorobowej.
Świadczenie rodzicielskie w pierwszej kolejności przyznawane jest matce dziecka. Ojciec dziecka otrzyma kosiniakowe, jeśli:
- matka porzuci dziecko;
- nastąpi śmierć matki;
- matka dziecka złoży wniosek o skrócenie okresu pobierania świadczenia rodzicielskiego (warunek: matka musi wykorzystać świadczenie rodzicielskie przez okres co najmniej 14 tygodni od dnia urodzenia dziecka).
Kosiniakowe przysługuje zarówno biologicznym, jak i adopcyjnym rodzicom. Ze świadczenia rodzicielskiego mogą też skorzystać opiekunowie faktyczni oraz rodzice zastępczy.
Świadczenie rodzicielskie — wniosek, wymagane dokumenty
Aby otrzymać kosiniakowe, należy złożyć wniosek o świadczenie rodzicielskie w ośrodku pomocy społecznej lub urzędzie miasta czy gminy. Wniosek można też złożyć online, np. w tym miejscu. W przypadku składania wniosku osobiście należy mieć ze sobą dowód osobisty i skrócony akt urodzenia dziecka. Rodzice adopcyjni, zastępczy i opiekunowie prawni dodatkowo muszą okazać dokument potwierdzający przyznanie prawa do opieki nad dzieckiem.
Rodzice biologiczni na złożenie wniosku mają 3 miesiące od dnia narodzin dziecka. Rodzice adopcyjni, zastępczy i opiekunowie faktyczni na złożenie wniosku mają 1 miesiąc od dnia przyznania opieki na dziecko — ta grupa rodziców może starać się o świadczenie rodzicielskie w przypadku sprawowania opieki nad dzieckiem do 7. r.ż., a nawet do 10. r.ż. — jeśli podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego.
💡 Rodzic powinien złożyć wniosek w terminie, w przeciwnym razie nie otrzyma pełnego świadczenia rodzicielskiego.
Przykład: rodzic złożył wniosek o kosiniakowe w 3. miesiącu życia dziecka. W tym przypadku otrzyma wyrównanie za pierwsze 3 miesiące (3000 zł), a następnie będzie otrzymywał co miesiąc świadczenie w wysokości 1000 zł. Natomiast rodzic, który złoży wniosek w 4. miesiącu życia dziecka, nie dostanie wyrównania za poprzednie miesiące.
Ile wynosi świadczenie rodzicielskie?
Świadczenie rodzicielskie wynosi 1000 zł netto. Kosiniakowe nie jest objęte żadną formą opodatkowania, dlatego rodzic otrzymuje 1000 zł na rękę.
W niektórych przypadkach kwota wypłacanego świadczenia rodzicielskiego może zostać obniżona. Będzie tak np. w sytuacji, kiedy w ciągu roku od urodzenia dziecka rodzic podejmie pracę i będzie opłacał składki chorobowe. W tym przypadku kosiniakowe nadal będzie wypłacane, ale zostanie obniżone o połowę — rodzic otrzyma 500 zł świadczenia rodzicielskiego.
Czy kosiniakowe wlicza się do dochodu?
Tak, kosiniakowe uważane jest za dochód. W przypadku starania się rodziców o inne świadczenia społeczne, rodzicielskie czy alimentacyjne, kosiniakowe będzie brane pod uwagę.
Kiedy i jak długo jest wypłacane świadczenie rodzicielskie?
Wniosek o świadczenie rodzicielskie najczęściej rozpatrywany jest już w ciągu kilku dni roboczych od dnia jego złożenia. Kosiniakowe będzie wypłacane od kolejnego miesiąca. Na wysokość zasiłku nie wpływa liczba dzieci urodzonych podczas jednego porodu, natomiast wpływa ona na długość jego pobierania. Kosiniakowe trwa:
- 52 tygodnie — w przypadku urodzenia jednego dziecka;
- 65 tygodni — w przypadku urodzenia bliźniąt;
- 67 tygodni — w przypadku urodzenia trojaczków;
- 69 tygodni — w przypadku urodzenia czworaczków;
- 71 tygodni — w przypadku urodzenia pięciorga lub większej liczby dzieci.
Kosiniakowe a becikowe
Kosiniakowe i becikowe to dwa zupełnie inne świadczenia rodzicielskie. Kosiniakowe otrzymują osoby nieuprawnione do pobierania zasiłku macierzyńskiego. Świadczenie to wypłacane jest przez okres 52-71 tygodni (w zależności o liczby dzieci urodzonych podczas jednego porodu). Natomiast becikowe jest jednorazową formą wsparcia dla rodziców (1000 zł). Becikowe może otrzymać rodzina, w której dochód na osobę nie przekracza 1922 zł netto (dane za 2024 rok).
Kosiniakowe a 800+
Kosiniakowe nie jest w żaden sposób powiązane ze świadczeniem 800+. Są to zupełnie inne świadczenia. Rodzic może otrzymywać jednocześnie kosiniakowe oraz świadczenie 800+.
Jesteś aktywnym zawodowo rodzicem lub pracujesz w dziale HR? Poznaj inne rodzaje świadczeń rodzicielskich:
urlop macierzyński | urlop tacierzyński | urlop rodzicielski | urlop wychowawczy |