Opieka nad dzieckiem
Opieka nad dzieckiem to 2 dni wolnego (16 godzin), które może wykorzystać jeden z rodziców. Ten rodzaj urlopu opiekuńczego przysługuje każdemu pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko, które nie ukończyło 14. roku życia. Opieka nad dzieckiem jest w pełni płatna, co oznacza, że pracownik otrzyma w tym czasie 100% wynagrodzenia. Urlopu nie trzeba wykorzystywać jednorazowo — można rozdzielić go na 2 części (2 razy po jednym dniu), a nawet wykorzystać na godziny.
💡 Z opieki nad dzieckiem może skorzystać tylko jeden pracujący rodzic. 2-dniowy pełnopłatny urlop opiekuńczy przysługuje także rodzicowi, którego współmałżonek/partner nie pracuje.
Wniosek o opiekę nad dzieckiem
Rodzic, który chce w danym roku wykorzystać 2-dniową opiekę, powinien złożyć u swojego pracodawcy wniosek o opiekę nad dzieckiem. Treść takiego wniosku przedstawia się następująco:
„W związku z wychowywaniem dziecka/dzieci w wieku do lat 14 zamierzam/nie zamierzam w 2024 roku korzystać z uprawnienia określonego w art. 188 Kodeksu Pracy, tj. zwolnienia od pracy, z zachowaniem prawa do wynagrodzenia.
Uprawnienie wynikające z art. 188 Kodeksu Pracy zamierzam wykorzystać w wymiarze:
- 2 dni lub
- 16 godzin (dla pełnego etatu)
Jednocześnie oświadczam, iż w roku 2024 matka/ojciec/opiekun dziecka
(imię i nazwisko) nie będzie korzystać z uprawnienia wynikającego z art. 188 Kodeksu Pracy”.
Wypełniony i podpisany wniosek pracownik przekazuje do działu HR osobiście lub drogą elektroniczną. W Kodeksie Pracy nie ma ustalonego terminu, do kiedy należy złożyć podanie — można to zrobić w dowolnym momencie.
Czy pracodawca może odmówić pracownikowi opieki nad dzieckiem?
Opieka nad dzieckiem z założenia jest urlopem planowanym. Pracownik powinien przynajmniej dzień wcześniej powiadomić pracodawcę o planowanym urlopie. W takim przypadku pracodawca nie może odmówić pracownikowi opieki nad dzieckiem. W sytuacjach nagłych pracownik może wziąć urlop na żądanie lub L4 na dziecko, czyli urlop opiekuńczy z powodu choroby dziecka.
Opieka nad dzieckiem a zwolnienie lekarskie
Korzystając z opieki nad dzieckiem, rodzic nie musi podawać pracodawcy powodu urlopu — dziecko nie musi być chore, aby wykorzystać 2 dni wolnego. Urlop ten z założenia przeznaczony jest na opiekę nad zdrowym dzieckiem. W przypadku choroby dziecka rodzic może wziąć zwolnienie lekarskie i wtedy otrzyma zasiłek opiekuńczy, którego wymiar wynosi 80% podstawy wynagrodzenia.
W przypadku sprawowania opieki na chorym dzieckiem należy złożyć wniosek o zasiłek opiekuńczy (formularz Z 15-A). Pracownik przekazuje wniosek do kadr, z które z kolei wysyłają go do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Urlop opiekuńczy
Od 2023 roku zgodnie z unijną dyrektywą work-life balance w Polsce wprowadzono nowy rodzaj urlopu opiekuńczego. Jest to dodatkowe 5 dni wolnego, które może wykorzystać rodzic do opieki nad dzieckiem, ale nie tylko. Z urlopu opiekuńczego może skorzystać każdy pracownik w celu zapewnienia opieki:
- dziecku,
- rodzicowi,
- małżonkowi,
- innemu członkowi rodziny,
- dowolnej osobie zamieszkującej to samo gospodarstwo domowe.
💡 5-dniowy urlop opiekuńczy jest bezpłatny.
Aby skorzystać z urlopu opiekuńczego, należy złożyć wniosek do działu HR i umieścić w nim następujące informacje:
- imię i nazwisko osoby wymagającej opieki oraz jej adres zamieszkania;
- przyczynę konieczności sprawowania osobistej opieki nad tą osobą;
- wskazać stopień pokrewieństwa (jeśli jest to członek rodziny).
Jesteś aktywnym zawodowo rodzicem lub pracujesz w dziale HR? Poznaj inne rodzaje świadczeń rodzicielskich:
urlop macierzyński | urlop tacierzyński | urlop rodzicielski | urlop wychowawczy | urlop ojcowski | kosiniakowe