Niemiecka umowa o pracę — co warto wiedzieć o zatrudnieniu w Niemczech?

Decydując się na pracę w Niemczech, możesz podpisać polską lub niemiecką umowę o pracę. Polską UoP podpisujesz z polskim podmiotem, którym może być firma lub agencja pracy (pośrednik). Niemiecką UoP podpisujesz z niemieckim pracodawcą lub niemiecką agencją pracy, która prowadzi też działalność na polskim rynku.

Każda z umów ma swoje wady i zalety. Nie można jednoznacznie wskazać, która z nich jest korzystniejsza — każdy przypadek należy rozpatrywać indywidualnie. Zanim podejmiesz decyzję, warto dowiedzieć się, co powinna zawierać niemiecka umowa o pracę — dowiesz się tego z dalszej części artykułu.

Niemiecka umowa o pracę — wszystko, co musisz o niej wiedzieć

W Niemczech nie ma Kodeksu Pracy. Wszystkie umowy, jakie zostaną podpisane pomiędzy pracownikiem a pracodawcą, są regulowane przez Kodeks Cywilny (niem. Bürgerlichen Gesetzesbuch). Sporym zaskoczeniem może też być fakt, że na początku współpracy UoP może mieć tylko charakter ustny — możesz zatem zacząć legalnie pracować, nie mając podpisanej żadnej umowy. Natomiast w ciągu pierwszego miesiąca współpracy pracodawca musi przedłożyć pracownikowi na piśmie najistotniejsze warunki zatrudnienia.

W formie pisemnej muszą znaleźć się przynajmniej takie informacje jak:

• dane pracodawcy (nazwa firmy, imię i nazwisko, adres siedzimy firmy);
• dane pracownika (imię i nazwisko, adres zamieszkania);
• data rozpoczęcia pracy przez pracownika;
• przewidywany czas trwania umowy (w przypadku umów zawartych na czas określony);
• miejsce pracy;
• czas pracy;
• krótka charakterystyka stanowiska oraz zakres obowiązków;
• elementy i wysokość wynagrodzenia oraz data wypłaty — podstawa wynagrodzenia oraz ewentualne dodatki, taki jak premia czy specjalne świadczenia;
• długość urlopu wypoczynkowego;
• okres wypowiedzenia stosunku pracy;
• odwołanie do istniejących układów zbiorowych pracy, zakładowych porozumień zbiorowych lub służbowych.

Poniżej omawiamy najważniejsze kwestie związane z niemiecką umową o pracę.

Miejsce pracy

W niemieckiej umowie o pracę musi być wskazane miejsce pracy. Jeśli jest ono zmienne lub dane stanowisko wiąże się z częstymi wyjazdami, powinno to być uwzględnione w umowie o pracę.

Czas pracy

W Niemczech standardowo pracuje się przez 39 godzin tygodniowo — 8 godzin od poniedziałku do czwartku i 7 godzin w piątek. W niektórych przypadkach dopuszczalna jest praca przez 48 godzin tygodniowo i nie więcej niż 8 godzin dziennie, co daje 6 dni pracy po 8 godzin.

Inny czas pracy dotyczy branży budowlanej. W tym przypadku można pracować 38 godzin tygodniowo — w okresie zimowym od grudnia do marca oraz 41 godzin tygodniowo w pozostałych miesiącach.

Urlop wypoczynkowy

Pracując na niemieckiej umowie, należy Ci się co najmniej 20 dni urlopu w przypadku 5-dniowego tygodnia pracy oraz co najmniej 24 dni w przypadku 6-dniowego tygodnia pracy. Urlop wypoczynkowy przysługuje każdemu pracownikowi po przepracowaniu co najmniej 6 miesięcy.

To jednak nie wszystko. W Niemczech im dłuższy masz staż pracy, tym więcej dni urlopu Ci przysługuje. Po 5 latach pracy możesz skorzystać z 30 dni urlopu wypoczynkowego. W trakcie urlopu otrzymujesz pełne wynagrodzenie.

Na dodatkowe 5 dni pełnopłatnego urlopu mogą liczyć osoby o znacznym stopniu niepełnosprawności, osoby pracujące na zmiany oraz w trybie nocnym, co daje nawet 35 dni urlopu w ciągu roku.

Jeśli z ważnych powodów potrzebujesz dodatkowych dni wolnych, możesz skorzystać także z urlopu bezpłatnego.

Urlop należy wykorzystać najpóźniej w I kwartale kolejnego roku (31.03). Po tym terminie urlop przepada.

Wynagrodzenie

W 2024 roku płaca minimalna w Niemczech wynosi 12,41 euro brutto. Co ważne, stawka ta dotyczy wszystkich osób pracujących na terenie Niemiec — nie ma znaczenia, czy jesteś zatrudniony na podstawie niemieckiej czy polskiej umowy o pracę. Natomiast stawka minimalna nie dotyczy:

• młodzieży poniżej 18 r.ż., która kontynuuje naukę zawodu,
• osób długotrwale bezrobotnych (tylko tych zarejestrowanych w Niemczech), przez pierwsze 6 miesięcy pracy,
• niektórych praktykantów.

Podatki

W Niemczech wysokość podatku dochodowego zależy od klasy podatkowej, do jakiej zalicza się dana osoba. Jest 6 podstawowych klas podatkowych i są one ustalane co roku na podstawie wypełnionych przez podatników kart podatkowych.

Dowiedz się więcej na temat niemieckich podatków i przeczytaj artykuł Klasy podatkowe w Niemczech.

Ubezpieczenie chorobowe i zwolnienie lekarskie

Jeśli planujesz pracować na terenie Niemiec przez mniej niż 50 dni (bez względu na jakiej umowie — czy polskiej, czy niemieckiej), wystarczy, że przed wyjazdem wyrobisz sobie Europejską Kartę Ubezpieczenia Społecznego (EKUZ). Dzięki temu będziesz mógł skorzystać z bezpłatnej pomocy lub opieki medycznej.

W przypadku pracy na terenie Niemiec powyżej 50 dni to po stronie pracodawcy leży obowiązek zarejestrowania Cię do ubezpieczenia i odprowadzania składek. Jeśli zachorujesz, możesz skorzystać z maksymalnie 6 tygodni zasiłku chorobowego w ciągu roku, które wypłaca pracodawca. W przypadku dłuższej choroby przysługuje Ci maksymalnie 78 tygodni zwolnienia (w ciągu 3 lat), które wypłaca „kasa chorych”.

Wypowiedzenie

Na okresie próbnym, który standardowo trwa 6 miesięcy, okres wypowiedzenia wynosi 2 tygodnie. Po tym czasie na ogół przysługuje 4-tygodniowy okres wypowiedzenia, chyba że w umowie ustalono inaczej.

Niemiecka a polska umowa o pracę

Planujesz pracę za granicą i zastanawiasz się, która umowa będzie lepsza — polska czy niemiecka? Nie da się jednoznacznie określić, jaka umowa będzie korzystniejsza w Twoim przypadku. Wiele czynników należy wziąć pod uwagę. Jeśli planujesz pracę w krótkim okresie (kilka tygodni, miesięcy), to lepiej wybrać polską UoP. Z kolei jeśli planujesz zatrudnienie na co najmniej na kilka lat, to rozważ podpisanie niemieckiej umowy — po 5 latach możesz liczyć na niemiecką emeryturę.

Szukasz pracy w Niemczech, w Polsce lub innych krajach? Sprawdź aktualne oferty pracy!