Niemiecki system podatkowy znacznie różni się od polskiego. Na pierwszy rzut oka wydaje się on być bardzo skomplikowany. Jednak poznając dokładnie zasady opodatkowania, wszystko staje się jasne. Jeśli pracujesz w Niemczech lub dopiero zastanawiasz się nad wyjazdem w celach zarobkowych, ten artykuł jest dla Ciebie!
Klasy podatkowe w Niemczech
W Niemczech wyróżniamy 6 podstawowych klas podatkowych (z niem. Steuerklassen). Dla wielu osób może to być zdziwieniem, ale podstawowym kryterium klasyfikującym do danej klasy podatkowej jest… stan cywilny. Życiowe zmiany takie jak ślub, rozwód czy narodziny dziecka mogą wpłynąć na to, w której klasie podatkowej się znajdziesz. Z tego względu każda pełnoletnia osoba w Niemczech ma obowiązek poinformować urząd skarbowy o tego typu zmianach. Również zmiana pracy, która wiąże się np. ze wzrostem wynagrodzenia, jest powodem do aktualizacji przynależności do klasy podatkowej.
Poniżej znajdziesz szczegółowy opis każdej z klas podatkowych.
1 klasa podatkowa w Niemczech
Do pierwszej grupy podatkowej zaliczają się osoby:
- stanu wolnego;
- rozwiedzione;
- w separacji;
- owdowiałe, które nie klasyfikują się do klasy II i III (minęły przynajmniej 2 lata od śmierci małżonka);
- oraz pozostające w związku małżeńskim, których małżonek przebywa poza krajami UE.
2 klasa podatkowa w Niemczech
Do drugiej grupy podatkowej należą osoby stanu wolnego, które samodzielnie wychowują przynajmniej jedno dziecko i otrzymują na nie zasiłek rodzinny. Pracownicy, których współmałżonek zmarł, mogą być w tej grupie tylko wtedy, jeśli dotychczas nie byli w III klasie podatkowej.
W 2. klasie podatkowej przysługują ulgi na dziecko. W przypadku jednego dziecka jest to 4260 euro rocznie. Za każde kolejne dziecko kwota ta wzrasta o 240 euro na rok.
3 klasa podatkowa w Niemczech
Trzecia klasa podatkowa w Niemczech przeznaczona jest dla osób:
- pozostających w związku małżeńskim z osobą, która przebywa na terenie UE;
- pozostających w związku małżeńskim z osobą bezrobotną;
- owdowiałych, ale tylko w tym roku kalendarzowym, w którym nastąpił zgon współmałżonka.
W praktyce do III klasy podatkowej należy ten małżonek (partner), który zarabia więcej. W takim przypadku druga strona najczęściej należy do V klasy podatkowej.
💡 W Niemczech pary, które są w zarejestrowanym związku partnerskim, mają takie same prawa, jak osoby pozostające w związku małżeńskim. W związku z tym przy ustalaniu klasy podatkowej traktowane są tak samo jak małżeństwa.
4 klasa podatkowa w Niemczech
Czwarta klasa podatkowa przeznaczona jest dla małżeństw, które mają dochody na podobnym poziomie lub ich dochody znacznie się różnią, ale nie decydują się na inny sposób rozliczania.
5 klasa podatkowa w Niemczech
Piąta klasa podatkowa przeznaczona jest dla osób pozostających w związku małżeńskim z osobą, która przebywa na terenie UE. W praktyce do V klasy podatkowej należy ten małżonek (partner), który zarabia mniej. W takim przypadku druga strona najczęściej należy do III klasy podatkowej.
6 klasa podatkowa w Niemczech
Według szóstej klasy podatkowej rozliczają się osoby, które otrzymują wynagrodzenie z kilku źródeł zatrudnienia.
Szukasz pracy w Polsce, Niemczech lub innych krajach? Sprawdź najnowsze oferty pracy!
Kwota wolna od podatku i podatek dochodowy w Niemczech
W 2024 roku kwota wolna od podatku w Niemczech wynosi 11 604 euro. Dotyczy ona osób należących do I, II, III i IV klasy podatkowej. W VI klasie podatkowej nie ma kwoty wolnej od podatku.
Z kolei wysokość podatku dochodowego zależy od rocznego dochodu — im wyższy dochód, tym wyższy podatek. W 2024 roku podatek dochodowy w Niemczech oblicza się według skali podanej w poniższej tabeli.
| Dochód | Wysokość podatku |
| do 11 604 euro | 0% — kwota wolna od podatku |
| 11 605-17 005 euro | 14-24% |
| 17 005-66 760 euro | 24-42% |
| 66 760-277 825 euro | 42% |
| powyżej 277 825 euro | 45% |
Jak można zauważyć, w niektórych przypadkach nie ma jednej wartości procentowej, tylko podano przedział. Jest tak dlatego, ponieważ osoby, które klasyfikują się do danego przedziału dochodowego, mogą być w innej klasie podatkowej.
Przykład:
Dwóch pracowników ma roczny dochód w wysokości 30 000 euro i teoretycznie powinni płacić taki sam podatek dochodowy. Jednak jeden z nich pozostaje w związku małżeńskim, a drugi samotnie wychowuje dziecko. W związku z tym korzystają z innych świadczeń, przysługują im inne ulgi, dlatego wysokość ich podatku dochodowego będzie inna, ale będzie w zakresie 24-42%.
Warto też pamiętać, że w zależności od sytuacji życiowej w klasach I-V obowiązują różnego rodzaju ulgi i odliczenia. Są to m.in. ulgi na dziecko, ulgi dla samotnych rodziców, ulgi na internet oraz ulgi z tytułu kosztów uzyskania przychodu.
Gdzie rozliczać podatek — w Polsce czy w Niemczech?
Podatek rozliczasz w Polsce, jeśli:
- mieszkasz w Polsce i pracujesz w Niemczech, a Twój pobyt w Niemczech w ciągu roku nie trwa dłużej niż 183 dni lub
- Twój pracodawca nie mieszka w Niemczech i nie ma tam siedzimy firmy (otrzymujesz wynagrodzenie w Polsce i w Polsce odprowadzasz składki).
Podatek rozliczasz w Niemczech, jeśli:
- mieszkasz i pracujesz w Niemczech;
- mieszkasz w Polsce i pracujesz w Niemczech, a Twój pobyt w Niemczech w ciągu roku trwa dłużej niż 183 dni.
Zmiana klasy podatkowej w Niemczech
Czy można zmienić klasę podatkową w Niemczech? Można a w niektórych przypadkach nawet trzeba! Jeśli zmieniłeś stan cywilny, masz obowiązek poinformować o tym urząd skarbowy. Ślub, rozwód, separacja, śmierć małżonka czy pojawienie się nowego członka rodziny — te wszystkie wydarzenia mogą mieć wpływ na to, do jakiej klasy podatkowej będziesz należał.
Nawet zmieniając pracę, może się okazać, że zmienisz również klasę podatkową — nie zawsze jest to konieczne, ale często może być korzystne dla Twojego portfela.
Przykład:
Dotychczas małżonkowie otrzymywali wynagrodzenie na podobnym poziomie. Jedno z nich zmieniło pracę, co wiązało się ze znaczną podwyżką. W przypadku niemal jednakowego wynagrodzenia korzystnym sposobem rozliczenia jest klasa podatkowa IV. W przypadku kiedy różnica zarobków jest znaczna (np. 40/60) korzystniejsze jest rozliczanie się według klasy podatkowej III/V.
Klasy podatkowe w Niemczech — podsumowanie
W Niemczech obowiązuje 6 klas podatkowych, a głównym kryterium przynależności do danej klasy jest stan cywilny. Podsumowując:
- według I klasy podatkowej najczęściej rozliczają się single;
- według II klasy podatkowej rozliczają się osoby samotnie wychowujące przynajmniej jedno dziecko;
- według III klasy podatkowej rozliczają się osoby pozostające w związku małżeńskim (partnerskim) — ten małżonek, który zarabia więcej;
- według IV klasy podatkowej rozliczają się osoby pozostające w związku małżeńskim (partnerskim), jeśli ich dochody są na podobnym poziomie;
- według V klasy podatkowej rozliczają się osoby pozostające w związku małżeńskim (partnerskim) — ten małżonek, który zarabia mniej;
- według VI klasy podatkowej rozliczają się osoby, które otrzymują dochody z różnych źródeł;
- w 2024 roku kwota wolna od podatku w Niemczech wynosi 11 604 euro;
- podatek dochodowy w Niemczech mieści się w zakresie 14-45%.