Krótszy tydzień pracy może poprawić work life balance i zmniejszyć ryzyko wypalenia zawodowego. Badania pokazują też, że pracując mniej, jesteśmy bardziej wydajni. Krótszy tydzień pracy obowiązuje już w wielu krajach, a te, które jeszcze go nie wprowadziły, aktualnie testują takie rozwiązanie. Jak to wygląda w Polsce? Czy i od kiedy będziemy pracować mniej?
Krótszy tydzień pracy w Polsce
W 2022 roku do sejmu wpłynął projekt ustawy zakładający skrócenie czasu pracy. Zakłada on, że Polacy mieliby pracować 5 godzin krócej, czyli 35 godzin tygodniowo. Według projektu ustawy wynagrodzenie nie miałoby ulec zmniejszeniu — przy 35-godzinnym tygodniu pracy pracownik otrzymywałby takie samo wynagrodzenie jak w przypadku pracy przez 40 godzin tygodniowo.
Niestety w ciągu ostatnich 2 lat nic się nie zmieniło. Projekt ustawy utknął w sejmie. Jest jednak szansa, że coś się ruszy. Agnieszka Dziemianowicz-Bąk, obecna ministra rodziny, pracy i polityki społecznej, wyraża nadzieję, że krótszy tydzień pracy zostanie wprowadzony jeszcze za jej kadencji. Podsumowując, na razie nie wiadomo kiedy zostanie wprowadzony 4-godzinny tydzień pracy.
ALE!
Chociaż formalnie w Polsce nadal obowiązuje 40-godzinny tydzień pracy, wiele firm zdecydowało się wprowadzić skrócony czas pracy na własną rękę. Przykładem są firmy z branży IT oraz Herbapol — polska firma farmaceutyczna. Od stycznia 2024 roku pracownicy biurowi Herbapolu mają jeden wolny piątek w miesiącu, a od stycznia 2025 ma być to każdy piątek.
Skrócony czas pracy za granicą
Krótszy tydzień pracy nie jest nowością. Już w wielu państwach na świecie pracuje się mniej. Islandczycy i Japończycy pracują tylko przez 4 dni w tygodniu. W krajach skandynawskich, a także w Austrii, Francji i Szwajcarii pracuje się średnio 35 godzin tygodniowo. Z kolei kraje takie jak: USA, Wielka Brytania, Kanada i Australia aktualnie testują pracę w mniejszym wymiarze godzin.
4-dniowy tydzień pracy — wady i zalety
Skrócony czas pracy ma wiele zalet, nie jest jednak całkowicie wolny od wad. Sprawdźmy zatem, jakie są wady i zalety skróconego tygodnia pracy.
Zalety krótszego tygodnia pracy
4-dniowy tydzień pracy poprawia well-being pracowników, zmniejsza ryzyko wypalenia zawodowego i wpisuje się w work life balance. Nie są to puste słowa, tylko fakty potwierdzone badaniami:
- W Japonii Microsoft wprowadził 4-dniowy tydzień pracy i zaobserwował 40% wzrost wydajności.
- Skrócony czas pracy u szwedzkich pielęgniarek sprawił, że liczba zwolnień lekarskich spadła u nich o 10%.
- We Francji skrócenie czasu pracy zaowocowało znaczną poprawą samopoczucia pracowników. Pracownicy przyznali, że pracując 35 godzin tygodniowo, łatwiej jest im utrzymać równowagę pomiędzy życiem zawodowym a prywatnym.
- Naukowcy z Uniwersytetu Cambridge przebadali 61 firm testujących skrócony czas pracy i okazało się, że aż 71% pracowników czuje mniejsze wypalenie zawodowe a 39% mniejszy stres.
- Do podobnych wniosków doszli włoscy naukowcy — skrócony czas pracy bezpośrednio poprawia well-being pracowników.
Wady skróconego czasu pracy
Wydawać by się mogło, że wprowadzenie 4-dniowego tygodnia pracy wiąże się z samymi zaletami. W końcu możemy pracować mniej, zachowując to samo wynagrodzenie. Niestety może to nie być możliwe we wszystkich branżach. 4-dniowy tydzień pracy najlepiej sprawdza się w przypadku pracowników biurowych. Takie osoby rzeczywiście mogą tak ułożyć sobie pracę, by wykonać wszystkie obowiązki w krótszym czasie, będąc przy tym bardziej wydajnym.
W przypadku pracowników fizycznych może nie być to możliwe. Na przykład na produkcji nie da się przyspieszyć pewnych procesów. Skrócenie czasu pracy zakładu oznacza zmniejszenie produkcji i niższą sprzedaż. Mało który pracodawca może sobie na to pozwolić. Dla niego 4-dniowy tydzień pracy oznaczałby albo zmniejszenie pracownikom wynagrodzenia, albo zatrudnienie dodatkowych osób, aby nadal móc zachować dotychczasowy poziom produkcji.
Krótszy tydzień pracy — podsumowanie
Chociaż skrócony czas pracy nie został jeszcze oficjalnie wprowadzony w Polsce, jest szansa, że w najbliższym czasie się to zmieni. Część polskich firm już testuje takie rozwiązanie na własną rękę. 4-dniowy lub 35-godzinny tydzień pracy ma wiele zalet: może zwiększać wydajność pracowników i poprawiać ich ogólne samopoczucie. Krótszy tydzień pracy warto wdrażać w firmie stopniowo, a zmiany dopasować do potrzeb pracowników, możliwości pracodawcy i specyfiki branży.